شاهنامه دفتر اول

جناب خالقی مطلق کاتوزی را با نام آتوربان (آتش بان) آورده است. علامه دهخدا کاتوزی را از ریشه زبان های ایرانی ندانسته است و آن را واژه ی دیگری دانسته که نویسندگان به این ریخت در آوردند. ایشان نیز کاتوزیان را به همان آتوریان که آذربانان هستند، گرفته است.
گروهی که کاتوزیان خوانیش
به رسم پرستندگان خوانیش
از دیدِ من، کاتوزی می تواند اسم مرکب باشد از گات و اوزی به چِم دوستدار یا دوستدارهای گاتاها (سرودهای دینی زرتشت).
گاهی گ به ک دگرگون می شود، اما بسیار کم پیش می آید.
چنان که حضرت مولانا برای قافیه از مرک به جای مرگ بهره بردن (به نقل از علامه دهخدا)
یار جسمانی بود رویش چو مرک
صحبتش شوم است باید کرد ترک